Samen Sneller Duurzaam Gooise Meren

In Gooise Meren maken doeners en denkers samen werk van lokale duurzaamheid, onder andere in een aantal werkgroepen. De website van Samen Sneller Duurzaam biedt een staalkaart van mooie grote én kleine lokale duurzaamheidsinitiatieven.

Benutten wat er is

Kees Hogenbirk is kwartiermaker van het platform voor, zoals hij het zelf zegt, ‘duurzaamheid in de volle breedte’. “We zijn vijf jaar geleden begonnen als beweging van allerlei initiatieven en werkgroepen. We bieden lichte ondersteuning en werken feitelijk op dezelfde ABCD-manier als Versa Welzijn. Door alle aanwezige kennis, kracht en talenten uit de gemeenschap te benutten, willen we samen de energietransitie versnellen. Dat doen we in werkgroepen als vergroening, biodiversiteit, zwerfafval en een meer waarderende economie. Mensen haakten aan waar hun energie en passie zat. Deze groepen zijn voor een groot deel weer opgelost en opgegaan in nieuwe projecten en initiatieven. Daarnaast is er een vliegwielgroep ontstaan die zorgt dat alle energie van de deelnemers wordt benut en uitvergroot. We verbinden wat er is. Als platform werken we niet anders als Versa! Een vertegenwoordiger van Versa zit ook in die vliegwielgroep en de bestuurder van Versa is een van onze ambassadeurs. We lopen al een tijdje met elkaar op.”

Logische samenwerking

Voor Kees is de samenwerking logisch. De energietransitie kan namelijk niet zonder de sociale component. “Economie, sociaal en de planeet lopen hier parallel in. Neem een thema als Stadslandbouw. Hoe kom je aan grond om Voedselbossen of Stadslandbouw op te zetten? Zodat voedsel direct, zonder plastic verpakkingen, van (stads)boeren naar lokale klanten kan? Dat gebeurt via een coöperatie. En die is sociaal georganiseerd. Daarom is het ook logisch dat Versa een partij is. Ze hebben bijvoorbeeld ook een eigen Energie-opbouwwerker en integreren het energievraagstuk steeds meer in sociaal werk. En een sociaal thema als eenzaamheid kun je aanpakken via ontmoeting in een buurthuis, maar net zo goed door samen te werken in een Voedselbos! Belangrijk is dat je iets kunt doen waar je hart naar uitgaat, met mensen voor wie dat ook geldt.”

Asset-based werken

In Gooise Meren gebeurt, op relatief kleine schaal, enorm veel. Kees ervaart een prettige, constructieve en gelijkwaardige samenwerking met de gemeente. “Er bleek bij het Rijk subsidie voor het opruimen van zwerfafval. De ambtenaar had echter geen tijd om de fondsaanvraag te doen. Prima, want in Gooise Meren waren wel wat ZZP’ers die dat konden en wilden doen. De gemeente werkte met hen samen, er ontstond een team en dat is ieder jaar gestaag uitgebreid. De basis is continu met elkaar blijven oplopen. Elkaar blijven betrekken en op de hoogte houden. Er is hier vertrouwen gekweekt en dan durf je meer met elkaar doen. Het startte met mij als vrijwilliger en een betaalde ambtenaar. Idealisten houden dat eeuwig op deze manier gaande en dat is fantastisch. Daar heb je idealisten voor nodig. Zelf werk ik nu 16 betaalde uren tegen een maatschappelijk tarief. Daar kan het voor mij mee uit. Voorheen deed de gemeente dit met ZZP’ers die aan dure adviesbureaus waren gelinkt. Nu met inwoners die verenigd zijn in Samen Sneller Duurzaam, waar iedereen intrinsiek gemotiveerd is. Dit systeem is fair. De wereld helemaal veranderen op basis van vrijwillige inzet is een illusie. Daar past dit wel bij. Ik help ook andere sociaal ondernemers met het financieel verduurzamen van hun ideeën. Dat is ook een transitie in jezelf. Waarbij het belangrijkste is om te beginnen! Vanuit een potje dat je wellicht hebt. Dan haken mensen aan, willen ze met je werken en voor jouw inzet betalen.” Net als Versa Welzijn werkt ook Samen Sneller Duurzaam asset-based; er wordt benut wat er aan kennis en kunde bij iedereen aanwezig is. Kees: “We hebben na twee jaar een groeihobbel gehad. Er waren wat initiatieven die niet financieel konden draaien. Toen vonden we in eigen gelederen een coach die met teams aan de slag ging om te praten over verwachtingen, wensen en idealen, maar ook over de zakelijke kant. Zo komen mensen niet alleen dichter bij zichzelf, maar ze leren elkaar ook veel beter kennen. En ervaren wat ze elkaar te bieden hebben. Wat ze samen kunnen bereiken!”

Mooie plekken voor verbinding

Kees is trots dat de beweging na 5 jaar nog steeds groeit en bloeit. “Samen hebben we in die tijd al veel bereikt. In alle beleidsprogramma’s is er sprake van partnership, terwijl het eigenaarschap bij inwoners is gebleven. We doen het samen, hebben geduld en bouwen aan relaties. Dat is waar het om draait. Als je relaties hebt en kunt benutten, hoef je samen minder hard te werken. Veel lokale overheden hebben het niet gemakkelijk. Financieel, maar ook in personele zin. Benut dan vooral al die talenten, kennis en kunde die er in de samenleving zijn.” De volgende stap is om de bibliotheken hiervoor te gaan benutten. Kees: “Het zijn mooie plekken voor verbinding. We willen ze gaan benutten om er de bewonersplatforms, Versa Welzijn en allerlei vrijwillige coöperaties samen te brengen. Door er verhalen te vertellen en met mensen in gesprek te gaan. Waarbij wijkkwartiermakers al deze lokale assets, want dat zijn het, gaan verbinden. Een mooi voorbeeld is de Plataan; de huiskamer van Naarden waar Versa, de bibliotheek en een vrijwillige ouderenorganisatie onderdak vinden. Wattnu houdt daar al spreekuren voor inwoners. Het is weer een volgende stap voor onze beweging!”

Schrijver Eelco Visser heeft in 2022 voor Versa Welzijn een jaar lang verhalen verzameld. Hierin vertellen inwoners van Gooi en Vechtstreek hoe ze, samen met anderen, prachtige projecten, activiteiten en diensten realiseren. Waarmee ze het (samen)leven in hun straat, wijk of dorp leuker, interessanter en duurzamer maken. In Versa Welzijn vinden ze een partner die op basis van gelijkwaardigheid, waar gewenst of nodig, meedenkt en -doet. Die niet overneemt, maar inwoners laat doen wat ze zelf het beste kunnen. Omdat iedereen elkaar wat te bieden heeft. En inzet in een straat, wijk of dorp écht duurzaam is als mensen zelf aan het stuur van de verandering zitten! Het zijn vertrekpunten van Asset Based Community Development; gemeenschapsversterkend werken.