Jessika ter Wal en Bernd Buiting over Meldpunt Discriminatie Gooi- en Vechtstreek

Bernd is vanaf 2018 actief voor het Meldpunt, Jessika sinds april van dit jaar. Jessika miste, na een jarenlange carrière als onderzoeker, de aansluiting met de praktijk. “Ik heb aan veel rapporten meegeschreven. Daarmee probeerde ik het beleid rond deze thematiek positief te beïnvloeden. Er is best het een en ander verbeterd, maar je ziet het effect van onderzoek niet altijd terug in de werkelijkheid. Ik heb dan ook geen spijt van de stap naar de praktijk. Als je een melding krijgt en die persoon kunt helpen, of als je mensen aan het denken kunt zetten door een bericht of een ontmoeting, dan weet je waarvoor je het doet.” Bernd heeft een verleden als arbeidsjurist. “Op een gegeven moment wilde ik wat anders, waarbij ik maatschappelijk iets kon toevoegen. Deze functie kwam langs en voldeed aan deze wens.”

Werken aan vertrouwen

Bernd en Jessika geven voorlichting op informatiemarkten en gastlessen op scholen. Ze houden ook spreekuren in buurtcentra. Bernd: “In brede zin proberen we zoveel mogelijk mensen te bereiken. Ook in toenemende mate via sociale media. Aan de andere kant kunnen mensen altijd bij ons terecht als ze met discriminatie geconfronteerd worden.” Jessika: “We ervaren dat de drempel om te melden hoog is. Daarnaast moeten mensen het vertrouwen hebben dat melden zin heeft. Om dit vertrouwen te winnen, is vaak echt contact nodig. Zeker bij jongeren, bijvoorbeeld rondom stagediscriminatie.” Bernd: “Zij herkennen discriminatie soms niet. Denken dat het erbij hoort dat je vaak wordt afgewezen. Of dat het geen zin heeft om er iets aan te doen. Wij willen ze vooral laten weten dat we er voor ze zijn. Maar zonder actie gebeurt er niks. Met partners kijken we hoe we stappen kunnen zetten op dit thema. Bijvoorbeeld via anoniem solliciteren of ‘hiretime’, waarbij solliciteren niet via een brief, maar via een videopresentatie gaat.” Jessika: “Het belangrijkste is om het steeds mét de jongeren te bespreken, zodat we niet alleen maar dingen voor ze verzinnen. Daar hebben we bijvoorbeeld met jongerenwerkers en het Mbo-college in onze regio een begin mee gemaakt.”

Unieke inbedding

Het Meldpunt is binnen Versa Welzijn gepositioneerd. Dat lijkt logisch, maar is landelijk redelijk uniek. Bernd: “Ik ben er erg gelukkig mee. We hebben nu namelijk korte lijntjes met heel veel collega’s in buurten: opbouwwerkers, jongerenwerkers en maatschappelijk werkers. Zij zien en horen veel meer dan wij. Wij onderhouden contacten, laten weten dat we er zijn en kijken steeds hoe we elkaar kunnen versterken. Waar kunnen wij aansluiten? In buurthuizen, met spreekuren, maar ook bij activiteiten in de wijk? Opbouwwerkers werken, vanuit ABCD, aan contact leggen, verbinding maken en relaties tot stand brengen en onderhouden. Zodat mensen elkaar ontmoeten en echt leren kennen, zodat er empathie ontstaat en mensen waarden en normen gaan delen. Daar proberen we een bijdrage aan te leveren. Ook zien we vaak dat als mensen discriminatie ervaren, er meer nodig is. Of de discriminatie valt samen met een burenconflict. Dan zijn er al meerdere professionals bij betrokken en kijken we met elkaar hoe we een oplossing kunnen bewerkstelligen. Wij kunnen mensen bijvoorbeeld bijstaan, adviseren en helpen een aangifte te doen bij de politie. En opbouwwerkers, buurtbemiddeling en maatschappelijk werkers dragen, vanuit hun expertise, hun steentje bij. Maar ook met andere organisaties werken we samen. Zoals in het project Ratatouille, met onder andere de gemeente Gooise Meren, Versa welzijn, het Muiderslot en het Herstelnetwerk. Daar kwamen inwoners van Gooise Meren, waaronder statushouders, samen om met elkaar te eten en verhalen uit te wisselen. Dat leidt tot meer verbinding. Als je contact hebt, merk je dat je veel gemeen hebt. Dat dezelfde dingen ons bezighouden. Geluk, familie, veiligheid. Die onderlinge herkenning zit ook juist in kleine dingen.”

Bewustwording

Iedere dag laat de actualiteit zien hoe belangrijk het werk van het Meldpunt is. Jessika: “Discriminatie is een groot maatschappelijk probleem dat nu extra in de belangstelling staat. Bijvoorbeeld door institutionele discriminatie, zoals bij de Toeslagenaffaire. Ruim een kwart van de mensen heeft te maken met discriminatie. Het komt voor in allerlei vormen en op allerlei gebieden. De impact kan heel groot zijn. Wetenschappelijk is bewezen dat het effect heeft op je mentale gezondheid als je stelselmatig wordt uitgesloten. Mensen trekken zich terug en verliezen vertrouwen.” Bernd: “Iedereen moet zichzelf kunnen zijn. En op basis daarvan kunnen deelnemen aan de samenleving. Dus ongeacht je achternaam of huidskleur, seksuele gerichtheid, geloof, leeftijd of andere kenmerken die zijn vastgelegd in de wet. Bijvoorbeeld ook als je een beperking of chronische ziekte hebt. Daar werken wij aan. Als we mensen bijstaan, hopen we ook altijd met de wederpartij in gesprek te kunnen komen. Wij streven naar een goede oplossing voor melder én bewustwording bij de wederpartij over de ervaren discriminatie. Dan wordt een melder gehoord, wordt er gewerkt aan een oplossing én wordt de wederpartij zich bewust van het probleem. De volgende stap is dan, bijvoorbeeld bij werkgevers, dat een en ander beleidsmatig wordt vertaald. Dat is de essentie van wat wij kunnen bereiken.”

Indringend werk

Voor Bernd kan een goed gevoel over zijn werk in iets heel kleins schuilen. “Ik heb eens iemand bijgestaan op het werk. Ik kon daar vanuit discriminatieoogpunt misschien niet eens zo veel doen, maar heb wel een aantal indringende gesprekken met melder gevoerd. Het was een arbeidsconflict, waarbij door melder ook discriminatie werd ervaren. Toen de hele situatie achter de rug was, heeft deze melder mij teruggegeven hoeveel hij aan die gesprekken had gehad. Daar doe je het wel voor. Er zijn veel mooie momenten in ons werk.” Jessika: “Mijn dochter houdt me vaak een spiegel voor. Dan vertelt ze mij dat het bijzonder is wat we voor en met mensen bereiken. We zitten heel dicht op wat er in de samenleving gebeurt. Het is indringend, maar ook dankbaar werk. Waarin we alles wat we weten ook direct praktisch kunnen vertalen.”

Meer informatie

Meer informatie vind je op de website van het Meldpunt.
Via social media is het Meldpunt te volgen via Twitter, Facebook en Instagram.

Schrijver Eelco Visser heeft in 2022 voor Versa Welzijn een jaar lang verhalen verzameld. Hierin vertellen inwoners van Gooi en Vechtstreek hoe ze, samen met anderen, prachtige projecten, activiteiten en diensten realiseren. Waarmee ze het (samen)leven in hun straat, wijk of dorp leuker, interessanter en duurzamer maken. In Versa Welzijn vinden ze een partner die op basis van gelijkwaardigheid, waar gewenst of nodig, meedenkt en -doet. Die niet overneemt, maar inwoners laat doen wat ze zelf het beste kunnen. Omdat iedereen elkaar wat te bieden heeft. En inzet in een straat, wijk of dorp écht duurzaam is als mensen zelf aan het stuur van de verandering zitten! Het zijn vertrekpunten van Asset Based Community Development; gemeenschapsversterkend werken.